ARNHEM - Het verzet slaagt er op zondag 11 juni 1944 in om een recordaantal gevangenen te bevrijden uit het Arnhemse Huis van Bewaring aan het Walburgplein. Het is dan de vierde poging nadat 3 eerdere mislukten of vroegtijdig moesten worden gestaakt. In mei dat jaar werden ook al mannen (waaronder dominee Slomp mede-oprichter van (Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers) bevrijd uit de Koepelgevangenis in de Rijnstad.

Hulp van binnenuit

Met hulp van gevangenis-bibliothecaris Joop van Veldhoven, die de plattegrond van het pand en de plek waar de gevangenen zaten doorgaf en ook wist waar de sleutels van de cellen bewaard werden liep de actie gesmeerd. De knokploeg, met Apeldoorner Joop Abbink als één van haar leden, slaagde er in binnen te komen via een zogenaamd dominees-echtpaar. Het paar belde aan bij de directeur met een smoes over geestelijke verzorging van de mensen die vast zaten. Onder bedreiging weten ze hem sleutels afhandig te maken. In totaal 16 KP'ers brachten de gevangenen naar de woning van de directeur en van daaruit werden ze in kleine groepjes de straat op gestuurd.

Verzetsman fotografeert bevrijdingsactie

Omdat er veel kerkgangers liepen konden de bevrijde mannen en de KP-mensen zich tussen hen voegen en ongezien ontkomen. De Duitsers namen geen represaille-maatregelen, maar de SD was woest en joeg op de 'daders'. Acht ontsnapten werden binnen korte tijd weer opgepakt, de anderen ontkwamen wel. Leider van de operatie was 'Bob' (Liepke) Scheepstra die gewapend met twee pistolen buiten de wacht hield en op het eind ook de gevangenis inging om te helpen. Scheepstra had ook een fotocamera bij zich en maakte twee foto's van ontsnapte mensen op straat, waarschijnlijk de enige beelden van een dergelijke bevrijdingsactie in Nederland ooit gemaakt.

De als dominee verklede verzetsman stapt op de fiets, achter hem een vrouw en meisje die werden bevrijd (foto als herinnering geschonken aan Joop Abbink) foto: WO2-verzet.nl

Onder de titel 'Gevangenisdeuren zwaaien open' werd in 1947 uitgebreid over de spectaculaire actie geschreven in het weekblad De Zwerver.

 

 

Heeft u opmerkingen of aanvullingen op dit bericht? Mail dan met de redactie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Of stuur ons direct een WhatsApp-bericht: 06 - 220 543 52